Το έθιμο της ντριβένας

Το έθιμο της ντριβένας σύμφωνα με μαρτυρίες κατοίκων της Μεσορόπης ξεκίνησε πριν την βουλγαρική κατοχή, διακόπηκε στη διάρκεια της και αναβίωσε γύρω στο 1950. Την εποχή εκείνη οι νέοι του χωριού όλη την εβδομάδα της Τυρινής κουβαλούσαν από το Παγγαίο κέδρους, τους συγκέντρωναν στις γειτονιές και όταν ερχόταν η Κυριακή της Τυρινής τους έβαζαν φωτιά και μαζί με τους άλλους κατοίκους γλεντούσαν και χόρευαν τριγύρω τους. Μάλιστα, τα βράδια οι κάτοικοι της μιας γειτονιάς πήγαιναν κρυφά και έκλεβαν τους κέδρους της άλλης γειτονιάς. Την Κυριακή οι φωτιές άναβαν, μόλις σουρούπωνε και κρατούσαν όλη νύχτα. Χαρακτηριστικό στοιχείο της Αποκριάς ήταν τα άσεμνα τραγούδια (τυρνίτικα όπως ονομάζονταν). Νέοι και γέροι κρυμμένοι πίσω από τη φωτιά, περιέλουζαν με κοσμητικά επίθετα και αποκριάτικα τραγούδια, όποιον τολμούσε να περάσει από μπροστά τους. Φυσικά, όλα αυτά μόνο την ημέρα της Τυρινής, οπότε και δικαιολογούνταν η κοροϊδία και τα πειράγματα. Κάποια στιγμή γύρω στο 1965 το έθιμο έσβησε με την επέμβαση της αστυνομίας και βέβαια η δικαιολογία ήταν ότι προσέβαλλαν τη δημόσια αιδώ. Ώσπου κάπου γύρω στο 2008 οι κάτοικοι αποφάσισαν να το επαναφέρουν και από τότε τελείται κάθε χρόνο.

Αν, τώρα, τολμούσαμε να αναζητήσουμε τις καταβολές αυτού του εθίμου, η έρευνα θα μας πήγαινε πολύ μακριά στην αρχαία εποχή και σίγουρα σχετίζεται με τις γιορτές προς τιμήν του Διονύσου. Ας μην ξεχνάμε εξάλλου ότι η κατοικία του Διονύσου, του θεού της χαράς και του γλεντιού βρίσκονταν στο Παγγαίο. Σύμφωνα με τον Albin Lesky «Ιστορία της αρχαίας ελληνικής λογοτεχνίας», ένας ελληνιστικός συγγραφέας, ο Σήμος από τη Δήλο στον Αθήναιο (14,622) χωρίς να μας δίνει πληροφορίες για τους τόπους, όπου συνάντησε το έθιμο: περιγράφει νέους στεφανωμένους με πολλά κλαδιά και λουλούδια με επικεφαλής ένα παλικάρι μουτζουρωμένο με καπνιά, που κρατούσαν το φαλλό έμπαιναν στην ορχήστρα με τραγούδια. Έχει μάλιστα ιδιαίτερο ενδιαφέρον η πληροφορία ότι οι φαλλοφόροι ξεχώριζαν ορισμένους από τους θεατές για να τους περιλούσουν με την κοροϊδία τους.

            Η πραγμάτευση αυτή οδήγησε στην ελληνική αποκριά. Η κεφάτη και χοντροκομμένη κοροϊδία των πανηγυριστών είναι ένα σταθερό στοιχείο. Την συναντάμε μ’ έναν ξεχωριστό τύπο στην αττική ανοιξιάτικη γιορτή των Ανθεστηρίων, απ’ όπου πέρασε στην πομπή των Ληναίων. Εκεί αστείοι τύποι τριγυρνούσαν με άμαξες και περίλουζαν με την τολμηρή κοροϊδία τους – που τις περισσότερες φορές- θα ήταν σε στίχους – τους θεατές. Και βέβαια  πίσω απ’ όλα τα τολμηρά αυτά αστεία βρίσκεται η αντίληψη για την αποτροπαϊκή δύναμη του άσεμνου...

            Ωστόσο, οφείλουμε να τονίσουμε ότι όλα αυτά δεν είναι παρά υποθέσεις, καθώς δεν υπάρχουν γραπτές πηγές, που να εξακριβώνουν την αλήθεια των γεγραμμένων.