Τρίτη 25 Δεκεμβρίου 2018

Χριστούγεννα στη Μεσωρόπη


Χριστούγεννα στο χωριό

                Οι περισσότεροι από μας έχουν συνδέσει το χωριό περισσότερο με το Πάσχα και λιγότερο με τα Χριστούγεννα. Λίγο ο χειμωνιάτικος καιρός που επηρεάζει την διάθεση, λίγο η έλλειψη κινήτρου, καθώς οι παππούδες και οι γιαγιάδες δε ζουν πια για ν’ ανοίξουν το φιλόξενο σπιτικό τους, κάνουν απρόθυμους τους μεσωροπιανούς να περάσουν τις γιορτές στο χωριό. Έχετε σκεφτεί  τι χάνετε; Για διαβάστε παρακάτω και να δούμε θα συμφωνήσετε;
Πρώτα απ’όλα χάνετε την κατανυκτική ατμόσφαιρα της εκκλησιάς το πρωί των Χριστουγέννων πολύ πριν φέξει η μέρα, που μαζεύει όλος τους συντοπίτες. Τι αξία έχει  το "χρόνια πολλά" βγαλμένο από οικείους και αγαπημένους ανθρώπους στο σχόλασμα;
Έπειτα, χάνετε το στολισμένο χωριάτικο σπίτι με το τζάκι ή την ξυλόσομπα που καίει ζωηρά, ακόμα καλύτερα αν υπάρχουν πάνω φλούδες μανταρινιού, αλλά και το μεσημεριανό οικογενειακό τραπέζι. Το ξεχωριστό αυτό τραπέζι στρωμένο με το άσπρο κοφτό τραπεζομάντιλο της γιαγιάς και φορτωμένο με χωριάτικα καλούδια, ντόπια κρέατα, μαρούλι και λάχανο σαλάτα από τον μπαξέ, κρασί από το κελάρι του γείτονα και για επιδόρπιο χασλαμά και ψητά κάστανα.(Αλήθεια, τη γυάλινη κανάτα γεμάτη νερό με το πετσετάκι πάνω, τη θυμάστε; Τέλος, το κόψιμο του χριστόψωμου και τον τυχερό της οικογένειας.
Το απογευματάκι ακολουθεί η βόλτα στο χωριό, που είναι τόσο διαφορετική από εκείνη τη καλοκαιρινή. Περπάτημα στα σοκάκια κι απόλαυση μιας απόκοσμης ησυχίας με μόνο μάρτυρα της ανθρώπινης παρουσίας, τον καπνό από τις καμινάδες μερικών σπιτιών. Οι πιο τολμηροί ίσως φτάσουν και μέχρι το Νιβριό ή τον Κλωθώρη, όπου το χειμωνιάτικο τοπίο με το γυμνά πλατάνια κι τα ορμητικά νερά είναι εκτός από φοβιστικό άκρως σαγηνευτικό…

Καλά Χριστούγεννα!!!

Τετάρτη 19 Δεκεμβρίου 2018

Αν έλειπε η Μεσωρόπη…

 Αν έλειπε η Μεσωρόπη…

Με αφορμή τη χθεσινή πυκνή ομίχλη που σχεδόν εξαφάνισε το χωριό, μου γεννήθηκε η απορία τι θα ήμασταν, αν δεν υπήρχε η Μεσωρόπη.  Αλήθεια, έχετε σκεφτεί ποτέ πώς θα ήταν η ζωή μας  χωρίς το αγαπημένο μας χωριό;
Καταρχάς, δε θα είχαμε το πιο βασικό κομμάτι, τη φύση με τα νερά, τους καταρράκτες, τα πλατάνια, ούτε Νιβριό να δροσιζόμαστε το καλοκαίρι ούτε Κλωθώρη να τρέχουμε το χειμώνα να δούμε πόσο νερό κατέβασε κι αν «βαζουμαχεί». Δε θα είχαμε Πλατανούδ’ και Καταφύγιο να απολαμβάνουμε την ομορφιά τους, όταν το χιόνι τα σκεπάζει.
Έπειτα, δε θα είχαμε Καστανιές, Μεσοχώρι και Κόλια να συναντάμε τους φίλους μας και να πίνουμε το «καφεδούδ’» και να «χάφτουμε τα μεζεδούδια μας». Δε θα είχαμε στενά σοκάκια να κάνουμε βόλτες και να ανταλλάσσουμε τις καλημέρες και τις καλησπέρες μας. Δε θα είχαμε εκκλησιές και ξωκλήσια να τονώνουν τη θρησκευτική μας πίστη, πιστά στην παράδοση. Βέβαια, δε θα είχαμε και μάτια να μας παρακολουθούν πίσω από τις κλειστές κουρτίνες και τις κλειδαρότρυπες και στόματα να ψιθυρίζουν πίσω από τις γυρισμένες πλάτες μας, σχολιάζοντας τη κάθε μας κίνηση. Αλλά δε θα είχαμε κι αυτό το φιλότιμο του μεσωροπιανού, ο οποίος αφού ικανοποιήσει την περιέργειά του για το ποιος είναι ο ξένος που πάτησε το πόδι του στο χωριό του, σπεύδει να τον περιποιηθεί και να τον εξυπηρετήσει όσο καλύτερα μπορεί.
Ακόμη, δε θα είχαμε σπίτια αρχοντικά να μας θυμίζουν την παλιά εκείνη αίγλη του χωριού. Δε θα είχαμε τις αναμνήσεις μας από τα παιδικά μας χρόνια να συνοδεύουν τις συζητήσεις μας. Δε θα είχαμε αυτή την υπέροχη ντοπιολαλιά να μας θυμίζει την κοινή καταγωγή μας, κάθε φορά που την ακούμε να μιλιέται από κάποιον δικό μας.
Τέλος, δε θα είχαμε το βασικότερο, ένα κοινό σημείο αναφοράς, στο οποίο να επιστρέφουν όσοι μένουν μακριά με νοσταλγία και να συναντούν εμάς, που επιλέξαμε να ζήσουμε σ’ αυτόν τον προικισμένο τόπο όχι επειδή γεννηθήκαμε εδώ, αλλά επειδή τον αγαπάμε πραγματικά και μας αρέσει.
Οπότε ευτυχώς το δημοφιλές «άφανοι οι μεσωροπιανοί, άφανη κι η Μεσωρόπη» ισχύει μόνο προσωρινά λόγω αντάρας και καταχνιάς…
                                


Τετάρτη 12 Δεκεμβρίου 2018

Οι καμπάνες του χωριού μου




Οι καμπάνες του χωριού μου

Φαντάζομαι, γνωρίζετε το παιδικό τραγουδάκι:
« Η καμπάνα του χωριού μας,
Την ακούτε παιδιά.
Τι γλυκά σημαίνει,
Τι γλυκά σημαίνει,
Ντιν, νταν, ντον
Ντιν, νταν, ντον.»
Πόσοι όμως έχετε αντιληφθεί το σημαντικό ρόλο που παίζει η καμπάνα στην καθημερινή ζωή ενός χωριού; Έχετε σκεφτεί ότι χτυπά κι καθορίζει την πορεία της μέρας μας; Χτυπά το πρωί για τον όρθρο και μας ξυπνά γλυκά για να καλημερίσουμε τον κόσμο, χτυπά το απόγευμα για να μας θυμίσει να κάνουμε το σταυρό μας και να ευχαριστήσουμε τον Θεό, που βράδιασε και σήμερα. Είναι κάτι αντίστοιχο με την καλημέρα και την καλησπέρα που ανταλλάσσουμε, όταν συναντιόμαστε στα σοκάκια του χωριού. Και βέβαια, χτυπάει στις γιορτές για να μας καλέσει να χαρούμε, αλλά χτυπάει και στις λύπες για να αποχαιρετήσουμε έναν συγχωριανό μας.
                Όσον αφορά τη Μεσωρόπη νομίζω ότι το χτύπημα της καμπάνας ανέκαθεν υπενθύμιζε το έντονο θρησκευτικό αίσθημα του χωριού κι αποτελεί ακόμη και σήμερα παράδοση. Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν επιφορτιστεί με το καθήκον να χτυπούν καθημερινά την καμπάνα των δύο κεντρικών ναών. Υπάρχουν όμως κι οι καμπάνες στα ξωκλήσια, που η παράδοση θέλει ο διαβάτης να τις χτυπά κάθε φορά που τα επισκέπτεται για να δηλώσει την παρουσία του στο σπίτι των προσφιλών αγίων μας. Ο Προφήτης Ηλίας, η Αγία Κυριακή, ο Άγιος Αθανάσιος, ο Άγιος Δημήτριος, η Αγία Μαρίνα κι ο Άγιος Γεώργιος στον κάμπο, που είναι λίγο πιο αδικημένος, γιατί ο ήχος της καμπάνας του δε φτάνει μέχρι το χωριό είναι σα να χαίρονται κάθε φορά που κάποιος από μας τους θυμάται και χτυπά την καμπάνα τους. Τώρα, μάλιστα που είναι χειμώνας κι οι επισκέψεις μας είναι πιο σπάνιες, νομίζω ότι θα αισθάνονται λίγο παραμελημένοι οι φίλοι μας, καθώς θα περιμένουν κάποιο χέρι να χτυπήσει την καμπάνα τους. Μα, τι αγαλλίαση θα νιώθουν, όταν έρχεται η Άνοιξη και τα χτυπήματα της καμπάνας πληθαίνουν σταδιακά.  Είναι μια τελετουργία και μια μυστική συμφωνία των μεσωροπιανών, θα έλεγα, αυτή η κωδωνοκρουσία, που όσα χρόνια κι αν περάσουν θα την τηρούν ευλαβικά.  
Σε λίγες μέρες θα χτυπήσουν χαρμόσυνα οι καμπάνες για την έλευση του Θεανθρώπου και θα μας καλέσουν να χαρούμε όλοι μαζί, αγαπημένοι κι ενωμένοι για άλλη μια χρονιά. Τότε, ίσως θυμηθείτε τα λόγια μου για την αξία του ήχου της καμπάνας του χωριού…
Καλές γιορτές…